QR kodu diye bildiğimiz en gelişmiş bir barkod okuma sistemidir. İngilizce Quick Response kelimesinin ilk harfleri temel alınarak kısaltılmıştır. Türkçeye çevrildiğinde bu kelimenin anlamı çabuk tepkidir.
Günümüzde en çok QR okutmaları mobil cihazlar ile kullanılmaktadır. Bugün hayatımızın vazgeçilmezlerinden biri olma yolunda ilerleyen bu barkod teknolojisi, ilaç sektöründe, alışveriş sektöründe, internette ve web sayfalarında çokça karşımıza çıkmaktadır.
QR Kodunun Teknolojik Gelişimi ve Veri Kapasiteleri
1994 senesinde Toyota ya bağlı bir şirket tarafından bulundu. Denso Wave adlı bu şirket ürettiği malzemeleri doğru ve sistematik olarak takip edebileceği Japon alfabesine uygun, sayısal sistemleri içeren, bunları kodlayabilecekleri teknolojik gelişmelere uygun barkod sistemi geliştirmek istediler bunun için yaptıkları bir yıllık araştırma geliştirme çalışmaları QR barkodun icadı ile sonuçlandı.
Yaptıkları icadın, patentini almak istemediler ve tüm dünya insanlarının kullanımına sundular böylece bu sistemi herkes istediği gibi kullanabilmektedir. İlk zamanlar otomotiv sektörü kullanımı için üretilen bu teknoloji ilerleyen zamanlarda hayatımızda kullandığımız her türlü satış ve pazarlama sektöründe kullanılmaktadır.
Özellikle mobil teknolojinin hayatımıza hızla girmesi bu teknolojinin de kullanılabilirliğini her geçen gün arttırmaktadır.
Zaman içerisinde OR kodlar için standartlar geliştirildi ve bu standartlar ile beraber web adresleri, e-postalar, telefon numaraları, ürün sorgulamaları, iletişim bilgileri, coğrafya kodları bu barkodların içine yazılarak erişim kolaylığı sağlamasıyla her kullanıcının ilgisini çekmektedir.
Alışılmış barkod teknolojisinin çok ilerisindedir. Bu yeni barkod teknolojisi tüm yönlerden okunabilmektedir bir başka deyişle sağ-sol, aşağı-yukarıfark etmeksizin okunabilmektedir. Bu yüzden QR barkoda “iki boyutlu barkod” da denilmektedir.
Veri bellek kayıtları çok fazladır, bu veri kapasiteleri şöyledir;
Nümerik veri 7.090 karakterlidir.
Alfanümerik veri 4.291 karakterlidir.
Sekiz bit (8 Bit) ikili sistem olarak 2.953 Bytedır.
Kanji/Kana karakter seti olarak veri 1.817 karakterdir.
Bu kadar güçlü ve yeni teknolojinin kullanılmasındaki tek engel bulunuyordu oda henüz teknolojik barkod okuma cihazları buna hazır değildi, bu sistemleri okunmasını sağlayan cihazlar geliştirildi ancak çok pahalı ve kolay bulunmaması bu sistemleri çok fazla kullanılmasına imkân vermedi.
Japon merkezli bir teknoloji şirketi 2002 yılında ürettiği cep telefonlarına QR kodları okuyacak yerleşik bir sistem ekledi. Böylece son tüketicilerinde bu kodları rahatlıkla okuyabileceği ve kullanabileceği ortamlar oluşmaya başladı.
2008 yılında iPhone piyasaya giriş yapınca ve sisteminde bu kodları okuyacak yerleşik yazılım olması sayesinde dünyaya QR kodlar hızla yayıldı. Bu sistemler ayrıca yeni pazarlama aracı olarak görüldü.
2012 yılında ise “Good Design Ödülü” alarak bir kez daha dünyadaki herkesin dikkatini çekti ve kullanılabilirliği yukarıya doğru çok hızlı bir ivme kazandı.
QR Kodları Nasıl Çalışır?
İçinde bulunan şablonlar sayesinde yorumlanır ve ortaya çıkan veriler okunarak içerisinde bulunan verilere erişim sağlanır böylece sistem barkod okutması yapılarak çalıştırılır.
QR kodun parçaları şu şekildedir:
Sessiz bölge: QR kod alanının dışında kalan beyaz boş alanlardır.
Tespit ölçek alanı: QR kodların köşelerinde “genellikle sol alt, sol üst ve sağ üst” siyah kare bulunmaktadır. Bu kareler dış sınır alanlarını belirlemeye yarar.
Hizalama ölçek alanı: Genel olarak sağ alt köşededir. QR kodunun okunabilirliğini artırmaya yarar.
Zamanlama ölçek alanı: Tespit ölçek alanı arasında bulunan çizgidir, bu çizgi “L” şeklindedir. Hazar gören QR kodunun okunabilirliğini sağlar ve kodun içerisinde bulunan karelerin tespitini sağlar.
Sürüm bilgisi: QR kodu hakkında hangi versiyonun okunduğu belirlenir bu bilgi alanında.
QR Kodunda Versiyon Nedir ?
Kullanılan kodlar türlere ayrılmıştır, sayısal, alfasayısal, bayt, kanji, İlave mod, fnc1 türleri.
Sayısal türü Modu: 0’dan 9’a kadar olan numaralar içindir. 7.089 adet karaktere kadar depolama yapılır.
Kanji türü modu: Japoncada bulunan karakterleri kodlamak için kullanılır. İlginç yönü ilk olarak üretilen ve geliştirilen bu moddur ancak 1.817 karaktere kadar destek verdiği için etkisi en azdır ve diğer türlere göre pek kullanılmamaktadır. UTF-8’e uygun bir kanji modu daha bulunmaktadır.
Yapılandırılmış ilave türü modu: Birden çok QR barkodunda verilerin kodlanmasıyla aynı zamanda on altıya kadar barkod kodunun okunabilmesine olanak sağlar.
FNC1 türü modu: QR barkodunun dönüşümle GS1 barkodu olarak okunabilmesini sağlar.
